1/ NGUYÊN NHÂN
Nguyên nhân do 1 loại virus thuộc loại Paramyxovirus, type 1
Bệnh lây lan qua đường hô hấp, tiêu hóa qua tiếp xúc trực tiếp, bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và bất cứ thời điểm nào, đặc biệt vào mùa lạnh 
2/ TRIỆU CHỨNG
Thể quá cấp tính: thường xuất hiện ở đầu ổ dịch
Bệnh tiến triển rất nhanh, gà ủ rũ sau vài giờ rồi chết không thể hiện triệu trứng bệnh
Thể cấp tính: ủ rũ kém ăn hoặc bỏ ăn, xù long, xã cánh, mào – tích tím bầm, thở khó, chảy nước dãi, rướn cổ lên để thở, cuối cơn rít ra tiếng kêu “toóc” đặc trưng. Tiêu chảy phân xanh, trắng xanh, sau chuyển sang màu nâu sẫm. hậu môn xuất huyết thành những tia màu đỏ.Gà gầy xọp và chết sau 2-3 ngày kể từ khi có triệu trứng
Thể mạn tính: con vật có triệu trứng thần kinh như nghẹo đầu, đi giật lùi, vòng tròn, mổ không trúng thức ăn, co giật khi có kích thích. Nếu chăm sóc tốt gà có thể khỏi nhưng triệu trứng thần kinh vẫn còn
Gà có triệu chứng dấu hiệu thần kinh
3/ BỆNH TÍCH
Thể quá cấp tính: bệnh tích không rõ rang
Thể cấp và mạn tính: Xuất huyết ở lỗ đổ ra của dạ dày tuyến (lỗ tuyến), dạ dày cơ xuất huyết. Ruột non xuất huyết, viêm trong trường hợp bệnh kéo dài, có thể những nốt loét hình tròn, hình bầu dục, cúc áo. Trường hợp bệnh nặng nốt loet có thể lan rộng xuống ruột già, ruột non, trên bề mặt nốt loét phủ một lớp
màng giả có hình xoáy ốc
Dạ dày tuyến xuất huyết ( hình minh họa)
4/ PHÒNG VÀ XỬ LÝ BỆNH PHÒNG BỆNH
Bước 1: Vệ sinh
- Đảm bảo vệ sinh truồng trại, phun sát trùng định kỳ bằng AMMONIUM liều 1ml/ 2,5 lít nước, 2-4 lít nước pha/ 100m2 truồng trại, 1-2 lần/ Tuần
Bước 2: Dùng vaccine
Chủng vaccine Bio - LND hoặc Bio- LND/ IB phòng bệnh theo lịch vaccine khuyến cáo ở lịch phòng bệnh bằng vaccine
Bước 3: Bổ trợ
Pha TT – PROLAC với liều 1g/1 lít nước, cho uống 3-5h/ ngày, bổ xung hàng ngày để tăng cường khả năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn, giảm mùi hôi chuồng nuôi, giảm tiêu chảy.
Bổ xung các loại thuốc bổ khi cần thiết nhằm nâng cao sức đề kháng như: tăng lực, chống stress (TT- superlyte) , bổ gan thận (TT-Glu.K.C)
XỬ LÝ BỆNH
Dùng các bước theo liệu trình từ trên xuống dưới như sau:
Bước 1: Vaccine
Dùng ngay khi có dấu hiệu bằng vaccine Bio – LND hoặc Bio- LND/ IB tiêm dưới da cổ ( hoặc tiêm cơ ngực) theo liều chỉ định hoặc uống với liều gấp 1,5 – 2 lần liều chỉ định (chỉ dùng 01 lần)
Bước 2: Bổ trợ
LIVERMARTIN liều 1ml/ 1 lít nước, dùng liên tục đến khi hồi phục, giúp nhanh chóng tăng lực, tăng sức đề kháng và giải độc gan thận cấp
Pha TT-Glu.K.C liều 250g/20 lít nước uống hoặc TT- superlyte liều 1g/1 lít nước uống, cho uống theo nhu cầu để cung cấp năng lượng, điện giải, tăng sức đề kháng
Pha men sống TT-PROLAC với liều 1g/ 1lít nước, ngày uống 3-5h
Bước 3: Dùng kháng sinh
Dùng kháng sinh AMOXIN 20% với liều 1g/1 lít nước uống, dùng liên tục 3-5 ngày
Hoặc FLOTRIL 200 với liều 1ml/ 4 lít nước
Bước 4: Vệ sinh
Phun thuốc sát trùng AMMONIUM mỗi ngày 01 lần với liều : 1ml/2,5 lít nước, 2-4 lít nước pha/ 100m2 chuồng nuôi
555